Besede Zapovednika vernika, a.s.

Beseda 82

Share

Beseda 82.

O prepredenosti Amr ibn Asa

Opisivanje Njega

الْحَمْدُ لِلهِ الَّذِي عَلَا بِحَوْلِهِ، وَدَنَا بِطَوْلِهِ، مَانِحِ كُلِّ غَنِيمَةٍ وَفَضْلٍ، وَكَاشِفِ كُلِّ عَظِيمَةٍ وَأَزْلٍ، أَحْمَدُهُ عَلَى عَوَاطِفِ كَرَمِهِ وَسَوَابِغِ نِعَمِهِ، وَأُومِنُ بِهِ أَوَّلًا بَادِيًا، وَأَسْتَهْدِيهِ قَرِيبًا هَادِيًا، وَأَسْتَعِينُهُ قَاهِرًا قَادِرًا، وَأَتَوَكَّلُ عَلَيْهِ كَافِيًا نَاصِرًا، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا، صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ، عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، أَرْسَلَهُ لِإِنْفَاذِ أَمْرِهِ، وَإِنْهَاءِ عُذْرِهِ، وَتَقْدِيمِ نُذُرِهِ

Neka je hvala Bogu Koji je visoko iznad svega ostalog, a blizu kroz obilje Svoje. On je Davalac nagrada i odlika svih i Odagnatelj nevolja i tegoba svih. Zahvaljujem Mu na neprestanoj milosti Njegovoj i izobilnim blagodatima Njegovim. Verujem u Njega jer On je prvi od svega i neporeciv je. Tražim uputu Njegovu, budući da je On blizak i vodič. Tražim pomoć Njegovu, budući da je On moćan i pobednik. Oslanjam se na Njega, budući da je On dovoljan i podupirač. Svedočim da je Muhamed, neka su blagoslovi Božiji nad njim i porodicom njegovom, rob Njegov i Poslanik Njegov. On ga je poslao da sprovodi naredbe Njegove, da upotpuni dokaz Njegov i da prenese opomene Njegove.

Preporuka za bogobojaznost

أُوصِيكُمْ عِبَادَ اللهِ بِتَقْوَى اللهِ، الَّذِي ضَرَبَ الْأَمْثَالَ، وَوَقَّتَ لَكُمُ الْآجَالَ، وَأَلْبَسَكُمُ الرِّيَاشَ، وَأَرْفَغَ لَكُمُ الْمَعَاشَ، وَأَحَاطَ بِكُمُ الْإِحْصَاءَ، وَأَرْصَدَ لَكُمُ الْجَزَاءَ، وَآثَرَكُمْ بِالنِّعَمِ السَّوَابِغِ وَالرِّفَدِ الرَّوَافِغِ، وَأَنْذَرَكُمْ بِالْحُجَجِ الْبَوَالِغِ، فَأَحْصَاكُمْ عَدَدًا، وَوَظَّفَ لَكُمْ مُدَدًا فِي قَرَارِ خِبْرَةٍ وَدَارِ عِبْرَةٍ، أَنْتُمْ مُخْتَبَرُونَ فِيهَا، وَمُحَاسَبُونَ عَلَيْهَا

O robovi Božiji, savetujem vam da se bojite Boga Koji vam je izneo primere i Koji vam je odredio rokove životne, Koji vam je dao odeću kojom se pokrivate i obezbedio vam životne opskrbe, okružio vas znanjem Svojim i odredio vam je nagrade, dodelio vam blagodati neizmerne i darove goleme. Opomenuo vas je dokazima dalekosežnim i izbrojao brojevima, i ovoj kući iskušavanja i mestu poučavanja odredio vam dobi životne.

Poziv u spremnosti za napuštanja dunjaluka

فَإِنَّ الدُّنْيَا رَنِقٌ مَشْرَبُهَا، رَدِغٌ مَشْرَعُهَا، يُونِقُ مَنْظَرُهَا، وَيُوبِقُ مَخْبَرُهَا، غُرُورٌ حَائِلٌ، وَضَوْءٌ آفِلٌ، وَظِلٌّ زَائِلٌ، وَسِنَادٌ مَائِلٌ، حَتَّى إِذَا أَنِسَ نَافِرُهَا وَاطْمَأَنَّ نَاكِرُهَا قَمَصَتْ بِأَرْجُلِهَا، وَقَنَصَتْ بِأَحْبُلِهَا، وَأَقْصَدَتْ بِأَسْهُمِهَا، وَأَعْلَقَتِ الْمَرْءَ أَوْهَاقَ الْمَنِيَّةِ، قَائِدَةً لَهُ إِلَى ضَنْكِ الْمَضْجَعِ، وَوَحْشَةِ الْمَرْجِعِ، وَمُعَايَنَةِ الْمَحَلِّ، وَثَوَابِ الْعَمَلِ. وَكَذَلِكَ الْخَلَفُ بِعَقْبِ السَّلَفِ، لَا تُقْلِعُ الْمَنِيَّةُ اخْتِرَامًا، وَلَا يَرْعَوِي الْبَاقُونَ اجْتِرَامًا، يَحْتَذُونَ مِثَالًا، وَيَمْضُونَ أَرْسَالًا إِلَى غَايَةِ الِانْتِهَاءِ وَصَيُّورِ الْفَنَاءِ

Na svetu ovome vi ste stavljeni na iskušenja i treba da položite račun o tome. Ovaj svet je zaista mesto čija je voda prljava a izvor blatnjav. Spoljašnjost njegova je privlačna, a unutrašnjost njegova razorna. On je obmana, senka nestajuća i podupirač nakrivljeni. Čim postane dopadljiv onome koji ga prezire i u njemu pronađe zadovoljstvo onaj koji ga poriče, on se tada podiže, hvata ga u zamku svoju, gađa strelama svojim i stavlja mu oko vrata uže smrti, odvodeći ga u grob uzak, stravično boravište da bi mu pokazao mesto boravka njegovog i nadoknadu za dela njegova. To se nastavlja s pokoljenja na pokoljenje. Niti smrt prestaje da ih kosi, niti se oni koji preostanu uzdržavaju od činjenja greha. Oni slede primere onih pre sebe i grupno idu ka cilju konačnom i susretu sa smrću,

Proživlenje nakon smrti

حَتَّى إِذَا تَصَرَّمَتِ الْأُمُورُ، وَتَقَضَّتِ الدُّهُورُ، وَأَزِفَ النُّشُورُ، أَخْرَجَهُمْ مِنْ ضَرَائِحِ الْقُبُورِ، وَأَوْكَارِ الطُّيُورِ، وَأَوْجِرَةِ السِّبَاعِ، وَمَطَارِحِ الْمَهَالِكِ سِرَاعًا إِلَى أَمْرِهِ، مُهْطِعِينَ إِلَى مَعَادِهِ، رَعِيلًا صُمُوتًا قِيَامًا صُفُوفًا، يَنْفُذُهُمُ الْبَصَرُ، وَيُسْمِعُهُمُ الدَّاعِي، عَلَيْهِمْ لَبُوسُ الِاسْتِكَانَةِ، وَضَرَعُ الِاسْتِسْلَامِ وَالذِّلَّةِ، قَدْ ضَلَّتِ الْحِيَلُ، وَانْقَطَعَ الْأَمَلُ، وَهَوَتِ الْأَفْئِدَةُ كَاظِمَةً، وَخَشَعَتِ الْأَصْوَاتُ مُهَيْنِمَةً، وَأَلْجَمَ الْعَرَقُ، وَعَظُمَ الشَّفَقُ، وَأُرْعِدَتِ الْأَسْمَاعُ لِزَبْرَةِ الدَّاعِي إِلَى فَصْلِ الْخِطَابِ، وَمُقَايَضَةِ الْجَزَاءِ، وَنَكَالِ الْعِقَابِ، وَنَوَالِ الثَّوَابِ

sve dok sve postojeće ne dođe kraju, vremena se rastoče i uskrnuće se primakne. Bog će ih izvaditi iz udubine grobova, iz gnezda ptica, jazbina zveri i svih drugih mesta propasti. I žuriće ka naredbi Njegovoj i juriti ka mestu povratka konačnog, grupa za grupom, utišani i u vrste poređani, i stajati pogledom Njegovim obuhvaćeni. Tada će poziv glasnika do učiju njihovih stići. Na njima će biti odeća bespomoćnosti i pokrivači pokornosti i poniženja. Tog dana lukavstva će iščeznuti, želje će biti prekinute, srca će utučena i nepomična biti, glasovi se utišati i grla umuknuti, strah se uvećati, a u ušima glas grmeći odjekivati koji poziva na sud pravedni, na preuzimanje presude, kazne žestoke ili nagrade obilne.

Opomena ljudima

عِبَادٌ مَخْلُوقُونَ اقْتِدَارًا، وَمَرْبُوبُونَ اقْتِسَارًا، وَمَقْبُوضُونَ احْتِضَارًا، وَمُضَمَّنُونَ أَجْدَاثًا، وَكَائِنُونَ رُفَاتًا، وَمَبْعُوثُونَ أَفْرَادًا، وَمَدِينُونَ جَزَاءً، وَمُمَيَّزُونَ حِسَابًا، قَدْ أُمْهِلُوا فِي طَلَبِ الْمَخْرَجِ، وَهُدُوا سَبِيلَ الْمَنْهَجِ، وَعُمِّرُوا مَهَلَ الْمُسْتَعْتِبِ، وَكُشِفَتْ عَنْهُمْ سُدَفُ الرِّيَبِ، وَخُلُّوا لِمِضْمَارِ الْجِيَادِ، وَرَوِيَّةِ الِارْتِيَادِ، وَأَنَاةِ الْمُقْتَبِسِ الْمُرْتَادِ فِي مُدَّةِ الْأَجَلِ، وَمُضْطَرَبِ الْمَهَلِ

Ljudi su stvoreni kao dokaz snage Njegove i odgajani vlašću, određeni da umru u patnji, zatim su smešteni u grobove gde su pretvoreni u ostatke zemne. Zatim će biti proživljeni pojedinačno, nagrađeni nadoknadama svojim i svi odvojeno račun polagati. Na svetu ovom dato im je vreme da pronađu spasenje, pokazan im je put pravi i dato da žive i traže koristi, uklonjena je od njih tama sumnji, i ostavljeni su da se pripreme za nadmetanje na danu sudnjem i pušteni da promišljanjem pronađu istinu i pregnućem steknu svetlo Božije.

Vrednost podsećanja

فَيَا لَهَا أَمْثَالًا صَائِبَةً وَمَوَاعِظَ شَافِيَةً، لَوْ صَادَفَتْ قُلُوبًا زَاكِيَةً، وَأَسْمَاعًا وَاعِيَةً، وَآرَاءً عَازِمَةً، وَأَلْبَابًا حَازِمَةً، فَاتَّقُوا اللهُ تَقِيَّةَ مَنْ سَمِعَ فَخَشَعَ، وَاقْتَرَفَ فَاعْتَرَفَ، وَوَجِلَ فَعَمِلَ، وَحَاذَرَ فَبَادَرَ، وَأَيْقَنَ فَأَحْسَنَ، وَعُبِّرَ فَاعْتَبَرَ، وَحُذِّرَ فَحَذِرَ، وَزُجِرَ فَازْدَجَرَ، وَأَجَابَ فَأَنَابَ، وَرَاجَعَ فَتَابَ، وَاقْتَدَى فَاحْتَذَى، وَأُرِيَ فَرَأَى، فَأَسْرَعَ طَالِبًا وَنَجَا هَارِبًا، فَأَفَادَ ذَخِيرَةً، وَأَطَابَ سَرِيرَةً، وَعَمَّرَ مَعَادًا، وَاسْتَظْهَرَ زَادًا لِيَوْمِ رَحِيلِهِ، وَوَجْهِ سَبِيلِهِ، وَحَالِ حَاجَتِهِ وَمَوْطِنِ فَاقَتِهِ، وَقَدَّمَ أَمَامَهُ لِدَارِ مُقَامِهِ، فَاتَّقُوا اللهُ عِبَادَ اللهِ جِهَةَ مَا خَلَقَكُمْ لَهُ، وَاحْذَرُوا مِنْهُ كُنْهَ مَا حَذَّرَكُمْ مِنْ نَفْسِهِ، وَاسْتَحِقُّوا مِنْهُ مَا أَعَدَّ لَكُمْ بِالتَّنَجُّزِ لِصِدْقِ مِيعَادِهِ، وَالْحَذَرِ مِنْ هَوْلِ مَعَادِهِ

O primera li uputnih i saveta delotvornih, pod uslovom da ih prime srca čista, uši otvorene, mišljenja odlučna i pameti prodorne! Budite svesni Boga kao onaj koji kada čuje (dobar savet) povinuje mu se, kada učini greh, prizna, kada oseti odgovornost požuri da izvrši delo, kada je preplašen, pokoravanju Bogu se okrene,  kada se uveri u smrt i susret s Bogom postupa iskreno, kad bude poučen, pouku primi, nepokoravanje ostavi i pokajnički se Bogu vrati, ugleda se na najbolji primer i sledi ga, i kada mu se pokaže pravi put, vidi ga. Zaokupljen je traženjem istine i spas traži udaljavanjem od zla, sakupio je zalihu (dobrih dela) i očistio unutrašnjost svoju, gradio za svet onaj i uzeo za sebe opskrbu za dan odlaska svoga, misleći na putovanje svoje, na potrebe svoje i na mesto oskudice svoje, poslao je ispred sebe za večno boravište svoje. O robovi Božiji, budite svesni Boga zbog cilja radi kojeg vas je On stvorio i onako kako vas je On upozorio. Čuvajte se suprotstavljanja Njemu da bi zaslužili ono što vam je obećao, jer je obećanje Njegovo pouzdano, a  pretnja  stravična.

Podsećanje na raznim blagodatima

جَعَلَ لَكُمْ أَسْمَاعًا لِتَعِيَ مَا عَنَاهَا، وَأَبْصَارًا لِتَجْلُوَ عَنْ عَشَاهَا، وَأَشْلَاءً جَامِعَةً لِأَعْضَائِهَا، مُلَائِمَةً لِأَحْنَائِهَا، فِي تَرْكِيبِ صُوَرِهَا، وَمُدَدِ عُمُرِهَا، بِأَبْدَانٍ قَائِمَةٍ بِأَرْفَاقِهَا، وَقُلُوبٍ رَائِدَةٍ لِأَرْزَاقِهَا، فِي مُجَلِّلَاتِ نِعَمِهِ، وَمُوجِبَاتِ مِنَنِهِ، وَحَوَاجِزِ عَافِيَتِهِ، وَقَدَّرَ لَكُمْ أَعْمَارًا سَتَرَهَا عَنْكُمْ، وَخَلَّفَ لَكُمْ عِبَرًا مِنْ آثَارِ الْمَاضِينَ قَبْلَكُمْ، مِنْ مُسْتَمْتَعِ خَلَاقِهِمْ وَمُسْتَفْسَحِ خَنَاقِهِمْ، أَرْهَقَتْهُمُ الْمَنَايَا دُونَ الْآمَالِ، وَشَذَّبَهُمْ عَنْهَا تَخَرُّمُ الْآجَالِ، لَمْ يَمْهَدُوا فِي سَلَامَةِ الْأَبْدَانِ، وَلَمْ يَعْتَبِرُوا فِي أُنُفِ الْأَوَانِ،

Nehdžu-l-belaga iz 7. vjeka

Dao vam je uši da ono što je prikadno za slušanje čuju i sačuvaju, oči da mraku slepila podare svetlost vida, udove koji se sastoje od manjih delova, čija je gipkost u srazmeri s ustrojstvom oblika njihovih i trajanjima doba njihovih, tela koja se sama izdržavaju i srca koja su zaokupljena u potrazi za opskrbom svojom. Svi su obuhvaćeni blagodatima Njegovim i zavisni od milosti Njegove. On je odredio rokove života vaših čiji je kraj sakriven od vas. Za vas je radi pouke sačuvao tragove naroda bivših, ono čime su se naslađivali u svom udelu sreće i bili razuzdani. Dato im je dosta vremena, a onda ih je smrt iznenadila i odvojila od želja njihovih, a da u vreme kad su im tela bila zdrava nisu pripremili opskrbu za dan povratka, niti razmišljali o smrti dok im mladost još nije bila minula.

فَهَلْ يَنْتَظِرُ أَهْلُ بَضَاضَةِ الشَّبَابِ إِلَّا حَوَانِيَ الْهَرَمِ، وَأَهْلُ غَضَارَةِ الصِّحَّةِ إِلَّا نَوَازِلَ السَّقَمِ، وَأَهْلُ مُدَّةِ الْبَقَاءِ إِلَّا آوِنَةَ الْفَنَاءِ، مَعَ قُرْبِ الزِّيَالِ، وَأُزُوفِ الِانْتِقَالِ، وَعَلَزِ الْقَلَقِ، وَأَلَمِ الْمَضَضِ، وَغُصَصِ الْجَرَضِ، وَتَلَفُّتِ الِاسْتِغَاثَةِ بِنُصْرَةِ الْحَفَدَةِ وَالْأَقْرِبَاءِ وَالْأَعِزَّةِ وَالْقُرَنَاءِ، فَهَلْ دَفَعَتِ الْأَقَارِبُ، أَوْ نَفَعَتِ النَّوَاحِبُ، وَقَدْ غُودِرَ فِي مَحَلَّةِ الْأَمْوَاتِ رَهِينًا، وَفِي ضِيقِ الْمَضْجَعِ وَحِيدًا، قَدْ هَتَكَتِ الْهَوَامُّ جِلْدَتَهُ، وَأَبْلَتِ النَّوَاهِكُ جِدَّتَهُ، وَعَفَتِ الْعَوَاصِفُ آثَارَهُ، وَمَحَا الْحَدَثَانُ مَعَالِمَهُ، وَصَارَتِ الْأَجْسَادُ شَحِبَةً بَعْدَ بَضَّتِهَا، وَالْعِظَامُ نَخِرَةً بَعْدَ قُوَّتِهَا، وَالْأَرْوَاحُ مُرْتَهَنَةً بِثِقَلِ أَعْبَائِهَا، مُوقِنَةً بِغَيْبِ أَنْبَائِهَا، لَا تُسْتَزَادُ مِنْ صَالِحِ عَمَلِهَا، وَلَا تُسْتَعْتَبُ مِنْ سَيِّئِ زَلَلِهَا،

Da li oni koji su mladi i na vrhuncu snage mogu da očekuju išta drugo sem starosti i povijenosti leđa? Ili oni koji uživaju u blagodatima zdravlja mogu da očekuju išta drugo sem bolesti i slabosti? Ili oni koji su živi očekuju išta sem smrti i nestanka? Može li da odvrati smrt od sebe onaj kome se čas rastanka sasvim primakne i obuzme ga pometnja i agonija smrtna, a pljuvačka mu zastane u grlu dok koluta očima tražeći  pomoć bližnjih? Ili mu njihov plač i vapaji mogu doneti korist ikakvu? Ne, on će biti predat carstvu mrtvih i ostavljen sam u uzani kutak groba svoga. Insekti i gmizavci sasvim su izgrizli kožu i telo njegovu i grobne patnje ga razorile i skrhale, oluje su uklonile tragove njegove, a nevolje su izbrisale čak i znakove njegove. Sveža i jedra tela su usahla i utanjila, kosti istrulile nakon što bejahu tvrde, duše opterećene teretom greha sa sigurnošću su spoznale ono što je bilo skriveno. Ali, sada se ni delo dobro ne može dodati, niti se za rđava može pokajati.

أَ وَلَسْتُمْ أَبْنَاءَ الْقَوْمِ وَالْآبَاءَ وَإِخْوَانَهُمْ وَالْأَقْرِبَاءَ، تَحْتَذُونَ أَمْثِلَتَهُمْ، وَتَرْكَبُونَ قِدَّتَهُمْ، وَتَطَئُونَ جَادَّتَهُمْ، فَالْقُلُوبُ قَاسِيَةٌ عَنْ حَظِّهَا، لَاهِيَةٌ عَنْ رُشْدِهَا، سَالِكَةٌ فِي غَيْرِ مِضْمَارِهَا، كَأَنَّ الْمَعْنِيَّ سِوَاهَا، وَكَأَنَّ الرُّشْدَ فِي إِحْرَازِ دُنْيَاهَا

Zar niste vi sinovi, očevi, braća i rođaci tih mrtvih, čije ste tragove korak po korak sledili, putevima njihovim išli i načine njihove pratili?! Ali srca su od sticanja ovosvetskih  koristi otvrdela, i slede put drukčiji od puta istinitog, kao da se radi o nekom drugom i kao da je put spasenja u sticanju dobiti ovoga sveta.

Upozorenje na strahovitost Sirata

وَاعْلَمُوا أَنَّ مَجَازَكُمْ عَلَى الصِّرَاطِ، وَمَزَالِقِ دَحْضِهِ، وَأَهَاوِيلِ زَلَلِهِ، وَتَارَاتِ أَهْوَالِهِ، فَاتَّقُوا اللهُ عِبَادَ اللهِ تَقِيَّةَ ذِي لُبٍّ شَغَلَ التَّفَكُّرُ قَلْبَهُ، وَأَنْصَبَ الْخَوْفُ بَدَنَهُ، وَأَسْهَرَ التَّهَجُّدُ غِرَارَ نَوْمِهِ، وَأَظْمَأَ الرَّجَاءُ هَوَاجِرَ يَوْمِهِ، وَظَلَفَ الزُّهْدُ شَهَوَاتِهِ، وَأَوْجَفَ الذِّكْرُ بِلِسَانِهِ، وَقَدَّمَ الْخَوْفَ لِأَمَانِهِ، وَتَنَكَّبَ الْمَخَالِجَ عَنْ وَضَحِ السَّبِيلِ، وَسَلَكَ أَقْصَدَ الْمَسَالِكِ إِلَى النَّهْجِ الْمَطْلُوبِ، وَلَمْ تَفْتِلْهُ فَاتِلَاتُ الْغُرُورِ، وَلَمْ تَعْمَ عَلَيْهِ مُشْتَبِهَاتُ الْأُمُورِ، ظَافِرًا بِفَرْحَةِ الْبُشْرَى، وَرَاحَةِ النُّعْمَى فِي أَنْعَمِ نَوْمِهِ وَآمَنِ يَوْمِهِ، وَقَدْ عَبَرَ مَعْبَرَ الْعَاجِلَةِ حَمِيدًا، وَقَدَّمَ زَادَ الْآجِلَةِ سَعِيدًا، وَبَادَرَ مِنْ وَجَلٍ، وَأَكْمَشَ فِي مَهَلٍ، وَرَغِبَ فِي طَلَبٍ، وَذَهَبَ عَنْ هَرَبٍ، وَرَاقَبَ فِي يَوْمِهِ غَدَهُ، وَنَظَرَ قُدُمًا أَمَامَهُ، فَكَفَى بِالْجَنَّةِ ثَوَابًا وَنَوَالًا، وَكَفَى بِالنَّارِ عِقَابًا وَوَبَالًا، وَكَفَى بِاللهِ مُنْتَقِمًا وَنَصِيرًا، وَكَفَى بِالْكِتَابِ حَجِيجًا وَخَصِيمًا

Znajte da morate preći preko mosta čiji je prelazak pogibeljan, na kome koraci posrću i noge izmiču. Budite svesni Boga, o stvorovi Božiji, svesnošću čoveka mudrog čije razmišljanje je uposlilo srce njegovo, a strah iscrpeo telo njegovo, bdenje noću u služenju Bogu oduzelo san očima njegovim, nada u zaštitu Božiju ga drži žednim tokom dana, odricanje od sveta ovog zauzdava prohteve nepokorne duše njegove, a sećanje na Boga pokreće jezik njegov. Zarad sigurnosti na danu sudnjem odaslao je ispred sebe strah od odgovornosti i puteve druge izbegava u korist puta istinitog. Kreće se najboljom i najispravnijom stazom čiji je cilj Bog; ne obmanjuje ga ono što ljude čini oholim i odvraća ih od puta, nejasnoće ga ne zaslepljuju, zadovoljan je jer je dobio radosne vesti o raju, neprekidnim Božijim blagodatima, ugodnom snu u grobu i sigurnosti na danu sudnjem. Stazu sveta ovog prolazi na način najpohvalniji i sretan šalje opskrbu za svet budući. Iz straha od tog dana žuri u obavljanju dela dobrih, i vreme provodi u robovanju, željan je Božijeg zadovoljstva i čežnjivo ga traži, i žustro se kloni onoga što izaziva Njegovu srdžbu. U toku dana današnjeg brine se za sutra i na umu ima budućnost. Raj je nagrada najbolja za dobročinitelje, dok je pakao najprikladnija kazna za grešnike. Bog je uzvratitelj i pomagač najbolji, a Kur’an knjiga dokaz i tužilac dovoljan.

Preporuka za bogobojaznost

أُوصِيكُمْ بِتَقْوَى اللهِ الَّذِي أَعْذَرَ بِمَا أَنْذَرَ، وَاحْتَجَّ بِمَا نَهَجَ، وَحَذَّرَكُمْ عَدُوًّا نَفَذَ فِي الصُّدُورِ خَفِيًّا، وَنَفَثَ فِي الْآذَانِ نَجِيًّا، فَأَضَلَّ وَأَرْدَى، وَوَعَدَ فَمَنَّى، وَزَيَّنَ سَيِّئَاتِ الْجَرَائِمِ وَهَوَّنَ مُوبِقَاتِ الْعَظَائِمِ، حَتَّى إِذَا اسْتَدْرَجَ قَرِينَتَهُ، وَاسْتَغْلَقَ رَهِينَتَهُ، أَنْكَرَ مَا زَيَّنَ، وَاسْتَعْظَمَ مَا هَوَّنَ، وَحَذَّرَ مَا أَمَّنَ

Savetujem vas da budete svesni Boga, Koji vam je zatvorio put za izgovore za ono na šta vas je upozorio i pokazivanjem Svog jasnog puta upotpunio dokaz protiv svih. On vas je upozorio na neprijatelja koji se potajno prikrada u grudi vaše i šapuće na uši vaše. Šejtan zavodi i upropašćuje sledbenike svoje, daje im obećanja i podstiče želje, rđava dela im prikazuje kao lepa, a krupne grehe kao male, i tako ih malo po malo uvlači u zamke svoje i čini da postaju taoci njegovi. Onda poriče ono što je prikazivao kao lepo, počinje da smatra krupnim ono što je prikazivao kao malo i plaši onim što je predstavljao kao sigurno.

Iz iste besede je i o stvaranju čoveka

أَمْ هَذَا الَّذِي أَنْشَأَهُ فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْحَامِ وَشُغُفِ الْأَسْتَارِ نُطْفَةً دِهَاقًا، وَعَلَقَةً مِحَاقًا، وَجَنِينًا وَرَاضِعًا وَوَلِيدًا وَيَافِعًا، ثُمَّ مَنَحَهُ قَلْبًا حَافِظًا، وَلِسَانًا لَافِظًا، وَبَصَرًا لَاحِظًا، لِيَفْهَمَ مُعْتَبِرًا، وَيُقَصِّرَ مُزْدَجِرًا، حَتَّى إِذَا قَامَ اعْتِدَالُهُ، وَاسْتَوَى مِثَالُهُ، نَفَرَ مُسْتَكْبِرًا، وَخَبَطَ سَادِرًا مَاتِحًا فِي غَرْبِ هَوَاهُ، كَادِحًا سَعْيًا لِدُنْيَاهُ فِي لَذَّاتِ طَرَبِهِ وَبَدَوَاتِ أَرَبِهِ، ثُمَّ لَا يَحْتَسِبُ رَزِيَّةً، وَلَا يَخْشَعُ تَقِيَّةً، فَمَاتَ فِي فِتْنَتِهِ غَرِيرًا، وَعَاشَ فِي هَفْوَتِهِ يَسِيرًا، لَمْ يُفِدْ عِوَضًا، وَلَمْ يَقْضِ مُفْتَرَضًا،دَهِمَتْهُ فَجَعَاتُ الْمَنِيَّةِ فِي غُبَّرِ جِمَاحِهِ وَسَنَنِ مِرَاحِهِ، فَظَلَّ سَادِرًا، وَبَاتَ سَاهِرًا فِي غَمَرَاتِ الْآلَامِ، وَطَوَارِقِ الْأَوْجَاعِ وَالْأَسْقَامِ، بَيْنَ أَخٍ شَقِيقٍ وَوَالِدٍ شَفِيقٍ وَدَاعِيَةٍ بِالْوَيْلِ جَزَعًا، وَلَادِمَةٍ لِلصَّدْرِ قَلَقًا، وَالْمَرْءُ فِي سَكْرَةٍ مُلْهِثَةٍ، وَغَمْرَةٍ كَارِثَةٍ، وَأَنَّةٍ مُوجِعَةٍ، وَجَذْبَةٍ مُكْرِبَةٍ، وَسَوْقَةٍ مُتْعِبَةٍ، ثُمَّ أُدْرِجَ فِي أَكْفَانِهِ مُبْلِسًا، وَجُذِبَ مُنْقَادًا سَلِسًا، ثُمَّ أُلْقِيَ عَلَى الْأَعْوَادِ رَجِيعَ وَصَبٍ وَنِضْوَ سَقَمٍ، تَحْمِلُهُ حَفَدَةُ الْوِلْدَانِ وَحَشَدَةُ الْإِخْوَانِ إِلَى دَارِ غُرْبَتِهِ، وَمُنْقَطَعِ زَوْرَتِهِ، وَمُفْرَدِ وَحْشَتِهِ، حَتَّى إِذَا انْصَرَفَ الْمُشَيِّعُ، وَرَجَعَ الْمُتَفَجِّعُ، أُقْعِدَ فِي حُفْرَتِهِ نَجِيًّا لِبَهْتَةِ السُّؤَالِ، وَعَثْرَةِ الِامْتِحَانِ، وَأَعْظَمُ مَا هُنَالِكَ بَلِيَّةً نُزُولُ الْحَمِيمِ، وَتَصْلِيَةُ الْجَحِيمِ، وَفَوْرَاتُ السَّعِيرِ، وَسَوْرَاتُ الزَّفِيرِ، لَا فَتْرَةٌ مُرِيحَةٌ، وَلَا دَعَةٌ مُزِيحَةٌ، وَلَا قُوَّةٌ حَاجِزَةٌ، وَلَا مَوْتَةٌ نَاجِزَةٌ، وَلَا سِنَةٌ مُسَلِّيَةٌ بَيْنَ أَطْوَارِ الْمَوْتَاتِ، وَعَذَابِ السَّاعَاتِ، إِنَّا بِاللهِ عَائِذُونَ عِبَادَ اللهِ، أَيْنَ الَّذِينَ عُمِّرُوا فَنَعِمُوا، وَعُلِّمُوا فَفَهِمُوا، وَأُنْظِرُوا فَلَهَوْا، وَسُلِّمُوا فَنَسُوا، أُمْهِلُوا طَوِيلًا، وَمُنِحُوا جَمِيلًا، وَحُذِّرُوا أَلِيمًا، وَوُعِدُوا جَسِيمًا، احْذَرُوا الذُّنُوبَ الْمُوَرِّطَةَ وَالْعُيُوبَ الْمُسْخِطَةَ أُولِي الْأَبْصَارِ وَالْأَسْمَاعِ وَالْعَافِيَةِ وَالْمَتَاعِ، هَلْ مِنْ مَنَاصٍ أَوْ خَلَاصٍ أَوْ مَعَاذٍ أَوْ مَلَاذٍ أَوْ فِرَارٍ أَوْ مَحَارٍ أَمْ لَا، فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ، أَمْ أَيْنَ تُصْرَفُونَ، أَمْ بِمَا ذَا تَغْتَرُّونَ، وَإِنَّمَا حَظُّ أَحَدِكُمْ مِنَ الْأَرْضِ ذَاتِ الطُّوْلِ وَالْعَرْضِ قِيدُ قَدِّهِ مُتَعَفِّرًا عَلَى خَدِّهِ، الْآنَ عِبَادَ اللهِ وَالْخِنَاقُ مُهْمَلٌ، وَالرُّوحُ مُرْسَلٌ فِي فَيْنَةِ الْإِرْشَادِ، وَرَاحَةِ الْأَجْسَادِ، وَبَاحَةِ الِاحْتِشَادِ، وَمَهَلِ الْبَقِيَّةِ، وَأُنُفِ الْمَشِيَّةِ، وَإِنْظَارِ التَّوْبَةِ، وَانْفِسَاحِ الْحَوْبَةِ قَبْلَ الضَّنْكِ وَالْمَضِيقِ وَالرَّوْعِ وَالزُّهُوقِ، وَقَبْلَ قُدُومِ الْغَائِبِ الْمُنْتَظَرِ، وَإِخْذَةِ الْعَزِيزِ الْمُقْتَدِرِ

 

Nehdžu-l-belaga iz 494. god.

Hoćete li da vas obavestim o stvaranju čoveka? Bog ga je stvorio u tami materica, unutar omotača i zastora kao seme koje poskakuje, zatim postane krv ugrušana bez oblika ikakvog, zatim zametak, pa odojče i potom dete, i onda mladić sasvim odrastao. Podario mu je um da njim shvata, oči da njima vidi i jezik da govori, kako bi shvatao i pouku primao, držao se opomena i od zabranjenog uzdržavao. Zatim, kada postane potpuno skladan i stane na noge svoje, nadmeno okreće glavu i nemarno korača stranputicom, napaja se iz zdele strasti i prohteva svojih, napreže se da ispuni želje i uživa u nebrojenim zadovoljstvima ovog sveta, uveren da mu nevolja nikad neće doći. Ne plaši se greha nijednog i boravi u smutnji i zavedenosti sve dok ga smrt ne zadesi u stanju nemara i opčinjenosti zadovoljstvima. Kratak život proveo je u posrnuću i zabludama, nije stekao ništa za nagradu niti je izvršio obavezu bilo koju. Nelagode smrtne ga sustižu dok je još predan ispunjavanju prohteva i želja, pa provodi noći besane u patnjama i bolovima tegobnim pored  brata ucveljenog, oca brižnog, i majke i žene uplakane koja se potpuno  pometena u prsa udara, dok je on bez svesti i obuzet smrtnom agonijom i nevoljom teškom, u jadima bolnim i u poslednjim trzajima smrtnim. Zatim je umotan u pokrov mrtvački, ostajući miran i sasvim potčinjen drugima, a potom u stanju takvom stavljen na dasku, nakon što su ga pregazile nevolje i iscrpile slabosti. Mnoštvo ljudi mladih i braće uslužne odnose ga njegovoj kući samoće gde su prekinute sve veze s posetiocima. Potom odlaze oni koji su ga ispratili i vraćaju se oni koji su tugovali za njim, i onda je položen u grob svoj gde sledi odgovaranje na pitanja strašna i ispitivanje posrćuće. Najveća propast tamo je voda vrela, ulazak u pakao, ognaj vatre večite i žestokog plamena, u kome nema razdoblja za odmor, niti spokojstva da smanji patnje njegove, niti sile da spreči kažnjavanje njegovo, niti sna koji čini da zaboravi na bol, već je između više vrsta umiranja i kazni koje se smenjuju bez prestanka jedna za drugom. Tražimo utočište kod Boga! O robovi Božiji! Gde su oni kojima je dat dug život u kome su izobilno uživali? Oni  koji su poučavani i naučili, dato im vreme i uzaludno ga potrošili, oni koji su bili zdravi pa zaboravili (dužnosti)!? Dodeljen im je život dug i velikodušna opskrba, bili su upozoreni na kaznu tešku i bile su im obećane nagrade velike. Izbegavajte grehe koji donose propast i poroke koji izazivaju Božiju srdžbu. O ljudi, koji ste obdareni očima i ušima, zdravljem i dobrima! Ima li ikakvo mesto zaštite, bilo koje pribežište sigurno, sklonište ili utočište, prilika za bekstvo ili povratak na svet ovaj? Pa ako nema, kuda se onda odmećete?! Čime ste zavarani?! Zaista, ono što sleduje svakom od vas na Zemlji ovoj samo je parče tla koji odgovara stasu i veličini njegovoj gde će ležati s obrazima svojim zemljom prekrivenim. Sadašnjost je pravi čas za delovanje! O robovi Božiji, budući da je vrat oslobođen od omče, a duh nije u stegama, sad je vreme da tražite uputu; tela su vam zdrava, i možete da se okupite u zajednicu. Ostatak života je pred vama, imate priliku da delujete po vašem htenju i da se pokajete. Ali treba da delujete pre nego što vas iznenade okolnosti teške i nevolje teskobne, strah i slabost, pre nego što se primakne očekivana smrt i pre nego što vas zgrabi Svemoćni, Snažni.

قال الشريف: وفي الخبر أنه، عليه السلام، لما خطب بهذه الخطبة اقشعرت لها الجلود وبكت العيون ورجفت القلوب، ومن الناس من يسمي هذه الخطبة الغراء

Sejid Razi kaže: Preneto je da su ljudi, kada je Zapovednik vernika održao ovu besedu, počeli da drhte i liju suze, a srca im bejahu prestravljena.  Neki su ovu propoved nazvali „blistava beseda“ (al-hutba al-garra’).

  • 5 Marta, 2019

Možda će vas zanimati