Bitka na Mu'ti
Bitka na Mu'ti
Božiji Poslanik, s.a.v.a., je odlučio da proširi sigurnost na sjeveru Arabijskog poluotoka i da pozove stanovništvo u islam, a onda da krene prema Šamu. Zato je poslao Harisa ibn Umejra El-Ezdija prema Harisu ibn Ebu Šemiru El-Gassaniju[1], ali ga je na putu presreo Šurahbil ibn ‘Amr El-Gassani[2] i ubio ga.
U istom periodu Poslanik, s.a.v.a., je bio poslao jednu grupu da poziva u islam, ali stanovnici područje Zatu atlah[3] u Šamu su ih napali i poubijali. Vijest o njihovom ubistvu je stigla do Poslanika, s.a.v.a., što ga mnogo pogodilo. Pozvao je muslimane na pokret. Pripremio je vojsku od tri hiljade boraca i odredio Zejda ibn Harise za komandanta, potom Džafera ibn Ebu Taliba i poslije njega Abdullaha ibn Revaha. Obratio im se ovim riječima:
اغْزُوا بِسْمِ اللهِ … وَادْعُهُمْ إِلَى الدُّخُولِ فِي الْإِسْلَامِ فَإِنْ فَعَلُوهُ فَاقْبَلْ وَاكْفُفْ … إِلَّا فَقَاتِلُوا عَدُوَّ اللهِ وَعَدُوَّكُمْ بِالشَّامِ وَسَتَجِدُونَ فِيهَا رِجَالًا فِي الصَوَامِعِ مُعْتَزِلِينَ النَّاسَ فَلَا تَعَرَّضُوا لَهُمْ وَسَتَجِدُونَ آخَرِينَ لِلشَّيْطَانِ فِي رُءُوسِهِمْ مَفَاحِصُ فَاقْلَعُوهَا بِالسُّيُوفِ لَا تَقْتُلُنَّ امْرَأَةً وَلَا صَغِيرًا ضَرِعًا وَلَا كَبِيرًا فَانِيًا وَلَا تَقْطَعُنَّ نَخْلًا وَلَا شَجَرًا وَلَا تَهْدِمُنَّ بِنَاءً.
“Krenite u ime Allaha… pozivajte ih u islam, pa ako budu prihvatili, prihvatite to od njih i nemojte ih dirati… A inače, borite se protiv Allahovih i vaših neprijatelja u Šamu. Tamo ćete naići na ljude osamljene u manastirima – njih nemojte dirati, ali naići ćete i na one u čijim glavama šejtani imaju svoja gnijezda i njih iskorijenite sabljama. Nemojte ubijati žene, dojenčad, niti oronule starce. Nemojte sjeći palme ni drveće, i nemojte rušiti kuće.”[4]
Božiji Poslanik, s.a.v.a., je izašao s njima do mjesta Senijjetu-l-veda’[5] da ih isprati.
Kada je muslimanska vojska stigla u područje Mešarif[6], zatekla je Rimsku vojsku s ogromnom opremom i velikim brojem vojnika, koji je dostigao do dvije stotine hiljada boraca. Muslimani su se sklonili u područje Mu'te[7] i odlučili pružiti otpor, ali su doživjeli poraz i izgubili svu trojicu komandanata.[8] Jedan od razloga poraza je bio i taj što su napadali na nepoznatom području, udaljenom od centra i nisu mogli dobiti pomoć, oni su se borili ofanzivno, a Rimljani su se branili, u nevjerovatno velikom broju, a jako su se razlikovali i u poznavanju borbenih vještina, jer je Rimska vojska bila velika sila koja je vodila više velikih ratova, dok je muslimanska vojska, budući mlada, bila malobrojna i slabije poznavala borbene vještine. Pogibija Džafera ibn Ebu Taliba je toliko rastužila Božijeg Poslanika da je zaplakao za njim. Otišao je do Džaferove kuće da utješi njegovu porodicu, a jako se rastužio i zbog Zejda ibn Harise.[9]
[1] Haris ibn Ebu Šemir El-Gassani, poglavar gassanijskih Arapa i kršćanski vladar Šama pod zaštitom Bizantije. Božiji Poslanik, s.a.v.a., mu je nakon Hudejbije uputio pismo.
[2] Šurahbil ibn ‘Amr: namjesnik bizantijskog carstva u Belkau, (danas) provincija u Jordanu.
[3] Zatu Atlah: u knjigama sire se navodi da je to područje iza Vadi-l-kure, a Vadi-l-kura se nalazi na sjeveru Medine. Danas ne postoji mjesto pod ovim imenom, postoji samo mezar ashaba Ka'ba ibn ‘Umejra El-Gifarija koji je poginuo u tom području. Mezar se nalazi na jugozapadu jordanske južne provincije Et-Tufejle.
[4] Biharu-l-envar, sv. 21, str. 58-60; El-Megazi,sv. 2, str. 755-758; Šerhu Nehdži-l-belaga, sv. 15, str. 61-65.
[5] Senijjetu-l-veda’: prijevoj na izlazu iz Medine, gdje su se ispraćali putnici, na južnoj strani za Mekku, a na sjevernoj za Šam.
[6] Mešarif: u području u blizini Mu'te ne postoji mjesto pod ovim imenom. Moguće je da se u predaji misli samo na istaknuto mjesto, tj. da to nije vlastito ime određenog mjesta. U nekim knjigama je Mešarik, a u nekim je Šarif!
[7] Mu'te: grad u jordanskoj južnoj provinciji Kerek, 12 kilometara od grada Kerek i 140 kilometara od glavnog grada Ammana. U blizini Mu'te se nalazi mjesto pod imenom El-Mezar gdje je mezar Džafera ibn Ebu Taliba, a.s., amidžića Poslanika, s.a.v.a., i brata Imama Alija, a.s., poznatog kao Džafer Et-Tajjar.
[8] El-Megazi,sv. 2, str. 760-762; Es-Siretu-n-nebevijje, sv. 4, str. 375 i 377-379; Tarihu-t-Taberi, sv. 2, str. 319-321.
[9] Man la jehduruhu-l-fekih, sv. 1, str. 113; Biharu-l-envar, sv. 21, str. 55.
