Djela u redžebu
Uvod
Dvije su vrste djela preporučenih da se obavljaju u ovom časnom mjesecu:
Zajednička djela: ona koja se obavljaju u cijelom mjesecu i nisu ograničena na određeni period.
Posebna djela: ona koja su preporučena za određene važne prilike u ovom mjesecu.
Djela i dove
Ibadetska djela koja se obavljaju u cijelom mjesecu su:
1. Dova Imama Zejnu-l-abidina, mir s njim, u danima redžeba
Ovu dovu dobro je učiti u svim danima mjeseca redžeba. Prenosi se da je Imam Ali ibn Husejn, mir s njim, učio pored Ka’be, početkom mjeseca redžeba:
يَا مَنْ يَمْلِكُ حَوَائِجَ السَّائِلِينَ، ويَعْلَمُ ضَمِيرَ الصَّامِتِينَ، لِكُلِّ مَسْئَلَةٍ مِنْكَ سَمْعٌ حَاضِرٌ، وَجَوَابٌ عَتِيدٌ
اللَّـٰهُمَّ وَمَوَاعِيدُكَ الصَّادِقَةُ، وَأَيَادِيكَ الْفَاضِلَةُ، وَرَحْمَتُكَ الْوَاسِعَةُ، فَأَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تَقْضِيَ حَوَائِجِي لِلدُّنْيَا وَالآخِرَةِ، إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
Ovu dovu Imam Sadik, mir s njim, učio je u svim danima redžeba:
خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَيْرِكَ، وَخَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِلَّا لَكَ، وَضَاعَ الْمُلِمُّونَ إِلَّا بِكَ، وَأَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلَّا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَكَ
بَابُكَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبِينَ، وَخَيْرُكَ مَبْذُولٌ لِلطَّالِبِينَ، وَفَضْلُكَ مُبَاحٌ لِلسَّائِلِينَ، وَنَيْلُكَ مُتَاحٌ لِلْآمِلِينَ، وَرِزْقُكَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصَاكَ، وَحِلْمُكَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ نَاوَاكَ، عَادَتُكَ الْإِحْسَانُ إِلَى الْمُسِيئِينَ، وَسَبِيلُكَ الْإِبْقَاءُ عَلَى الْمُعْتَدِينَ
اللَّـٰهُمَّ فَاهْدِنِي هُدَى الْمُهْتَدِينَ، وَارْزُقْنِي اجْتِهَادَ الْمُجْتَهِدِينَ، وَلَا تَجْعَلْنِي مِنَ الْغَافِلِينَ الْمُبْعَدِينَ، وَاغْفِرْلِي يَوْمَ الدِّينِ
Šejh Muhammed ibn Hasan Tusi u Misbahu kazuje da Mu'alla ibn Hunejs prenosi od Imama Sadika, mir s njim, da je rekao da se u mjesecu redžebu treba učiti ova dova:
اللَّـٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ صَبْرَ الشَّاكِرِينَ لَكَ، وَعَمَلَ الْخَائِفِينَ مِنْكَ، وَيَقِينَ الْعَابِدِينَ لَكَ، اللَّـٰهُمَّ أَنْتَ الْعَلِيُّ الْعَظيمُ، وَأَنَا عَبْدُكَ الْبَائِسُ الْفَقِيرُ، أَنْتَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ، وَأَنَا الْعَبْدُ الذَّلِيلُ
اللَّـٰهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَامْنُنْ بِغِنَاكَ عَلَى فَقْرِي، وَبِحِلْمِكَ عَلَى جَهْلِي، وَبِقُوَّتِكَ عَلَى ضَعْفِي، يَا قَوِيُّ، يَا عَزيزُ، اللَّـٰهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، الْأَوْصِيَاءِ الْمَرْضِيِّينَ، وَاكْفِنِي مَا أَهَمَّنِي مِنْ أَمْرِ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ
Šejh je u Misbahu spomenuo i da je mustehab svakog dana učiti ovu dovu:
اللَّـٰهُمَّ، يَا ذَا الْمِنَنِ السَّابِغَةِ، وَالْآلَاءِ الْوَازِعَةِ، وَالرَّحْمَةِ الْوَاسِعَةِ، وَالْقُدْرَةِ الْجَامِعَةِ، وَالنِّعَمِ الْجَسِيمَةِ، وَالْمَوَاهِبِ الْعَظِيمَةِ، وَالْأَيَادِي الْجَمِيلَةِ، وَالْعَطَايَا الْجَزِيلَةِ، يَا مَنْ لَا يُنْعَتُ بِتَمْثِيلٍ، وَلَا يُمَثَّلُ بِنَظِيرٍ، وَلَا يُغْلَبُ بِظَهِيرٍ
يَا مَنْ خَلَقَ فَرَزَقَ، وَأَلْهَمَ فَأَنْطَقَ، وَابْتَدَعَ فَشَرَعَ، وَعَلَا فَارْتَفَعَ، وَقَدَّرَ فَأَحْسَنَ، وَصَوَّرَ فَأَتْقَنَ، وَاحْتَجَّ فَأَبْلَغَ، وَأَنْعَمَ فَأَسْبَغَ، وَأَعْطَى فَأَجْزَلَ، وَمَنَحَ فَأَفْضَلَ، يَا مَنْ سَمَا فِي الْعِزِّ فَفَاتَ نَوَاظِرَ الْأَبْصَارِ، وَدَنَا فِي اللُّطْفِ فَجَازَ هَوَاجِسَ الْأَفْكَارِ
يَا مَنْ تَوَحَّدَ بإِلْمُلْكِ فَلَا نِدَّ لَهُ فِي مَلَكُوتِ سُلْطَانِهِ، وَتَفَرَّدَ بِالْآلَاءِ وَالْكِبْرِيَاءِ فَلَا ضِدَّ لَهُ فِي جَبَرُوتِ شَاْنِهِ، يَا مَنْ حَارَتْ فِي كِبْرِيَاءِ هَيْبَتِهِ دَقَايِقُ لَطايِفِ الْأَوْهَامِ، وَانْحَسَرَتْ دُونَ إِدْرَاكِ عَظَمَتِهِ خَطَايِفُ أَبْصَارِ الْأَنَامِ
يَا مَنْ عَنَتِ الْوُجُوهُ لِهَيْبَتِهِ، وَخَضَعَتِ الرِّقَابُ لِعَظَمَتِهِ، وَوَجِلَتِ الْقُلُوبُ مِنْ خِيفَتِهِ، أَسْأَلُكَ بِهَذِهِ الْمِدْحَةِ الَّتِي لَا تَنْبَغِي إِلَّا لَكَ، وَبِمَا وَأَيْتَ بِهِ عَلَى نَفْسِكَ لِدَاعِيكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ، وَبِمَا ضَمِنْتَ الْإِجَابَةَ فِيهِ عَلَى نَفْسِكَ لِلدَّاعِينَ
يَا أَسْمَعَ السَّامِعِينَ، وَأَبْصَرَ النَّاظِرِينَ، وَأَسْرَعَ الْحَاسِبِينَ، يَا ذَا الْقُوَّةِ الْمَتِينَ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ خَاتَمِ النَّبِيِّينَ، وَعَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ، وَاقْسِمْ لِي فِي شَهْرِنَا هَذَا خَيْرَ مَا قَسَمْتَ، وَاحْتِمْ لِي فِي قَضَائِكَ خَيْرَ مَا حَتَمْتَ، وَاخْتِمْ لِي بِالسَّعَادَةِ فِيمَنْ خَتَمْتَ
وَأَحْيِنِي مَا أَحْيَيْتَنِي مَوْفُورًا، وَأَمِتْنِي مَسْرُورًا وَمَغْفُورًا، وَتَوَلَّ أَنْتَ نَجَاتِي مِنْ مُسَائَلَةِ الْبَرْزَخِ، وَادْرَاءْ عَنِّي مُنْكَرًا وَنَكِيرًا، وَأَرِ عَيْنِي مُبَشِّرًا وَبَشِيرًا، وَاجْعَلْ لِي إِلَى رِضْوَانِكَ وَجِنَانِكَ مَصِيرًا، وَعَيْشًا قَرِيرًا، وَمُلْكًا كَبِيرًا، وَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ كَثِيراً.
[1] Dva meleka milosti.
5. Treća dova iz Misbaha
Šejh Tusi je zabilježio ovu dovu koja je stigla iz En-Nahijetu-l-mukaddese – od Imama Mehdija, mir s njim, a uči se u danima redžeba:
اللَّـٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِالْمَوْلُودَيْنِ فِي رَجَبٍ، مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الثَّانِي، وَابْنِهِ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْمُنْتَجَبِ، وَأَتَقَرَّبُ بِهِمَا إِلَيْكَ خَيْرَ الْقُرَبِ، يَا مَنْ إِلَيْهِ الْمَعْرُوفُ طُلِبَ، وَفِيمَا لَدَيْهِ رُغِبَ
أَسْأَلُكَ سُؤَالَ مُقْتَرِفٍ مُذْنِبٍ، قَدْ أَوْبَقَتْهُ ذُنُوبُهُ، وَأَوْثَقَتْهُ عُيُوبُهُ، فَطَالَ عَلَى الْخَطَايَا دُؤُوبُهُ، وَمِنَ الرَّزَايَا خُطُوبُهُ، يَسْأَلُكَ التَّوْبَةَ، وَحُسْنَ الْأَوْبَةِ، وَالنُّزُوعَ عَنِ الْحَوْبَةِ، وَمِنَ النَّارِ فَكَاكَ رَقَبَتِهِ، وَالْعَفْوَ عَمَّا فِي رِبْقَتِهِ
فَأَنْتَ مَوْلأَيَ أَعْظَمُ أَمَلِهِ وَثِقَتِهِ، اللَّـٰهُمَّ وأَسْأَلُكَ بِمَسَائِلِكَ الشَّرِيفَةِ، وَوَسَائِلِكَ الْمُنِيفَةِ، أَنْ تَتَغَمَّدَنِي فِي هَذَا الشَّهْرِ بِرَحْمَةٍ مِنْكَ وَاسِعَةٍ، وَنِعْمَةٍ وَازِعَةٍ، وَنَفْسٍ بِمَا رَزَقْتَهَا قَانِعَةٍ إِلَى نُزُولِ الْحَافِرَةِ، وَمَحَلِّ الْآخِرَةِ، وَمَا هِيَ إِلَيْهِ صَائِرَةٌ
Prenosi se od Muhammeda ibn Zekvana da je upitao Imama Sadika, mir s njim: “Žrtvujem se za te! Ovo je mjesec redžeb, poduči me dovi koju ću u njemu učiti i zbog koje će mi Uzvišeni koristi dati!’ Imam mu je odgovorio da svakog dana redžeba ujutro i navečer, poslije dnevnih i noćnih namaza, prouči sljedeću dovu, a pritom je pružio lijevu ruku, uhvatio se za bradu i pomjerajući kažiprstom desno-lijevo proučio:
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ
يَا مَنْ أَرْجُوهُ لِكُلِّ خَيْرٍ، وَآمَنُ سَخَطَهُ عِنْدَ كُلِّ شَرٍّ، يَا مَنْ يُعْطِي الْكَثِيرَ بِالْقَلِيلِ، يَا مَنْ يُعْطِي مَنْ سَأَلَهُ، يَا مَنْ يُعْطِي مَنْ لَمْ يَسْأَلْهُ وَمَنْ لَمْ يَعْرِفْهُ، تَحَنُّنًا مِنْهُ وَرَحْمَةً
أَعْطِنِي بِمَسْأَلَتِي إِيَّاكَ جَمِيعَ خَيْرِ الدُّنْيَا، وَجَمِيعَ خَيْرِ الآخِرَةِ، وَاصْرِفْ عَنِّي بِمَسْأَلَتِي إِيَّاكَ جَمِيعَ شَرِّ الدُّنْيَا وَشَرِّ الْآخِرَةِ، فَإِنَّهُ غَيْرُ مَنْقُوصٍ مَا أَعْطَيْتَ، وَزِدْنِي مِنْ فَضْلِكَ، يَا كَرِيمُ
يَا ذَا الْجَلَالِ وَالْإِكْرَامِ، يَا ذَا النَّعْمَاءِ وَالْجُودِ، يَا ذَا الْمَنِّ وَالطَّوْلِ، حَرِّمْ شَيْبَتِي عَلَى النَّارِ
Prenosi se od Božijeg Poslanika, blagoslov Božiji s njim i porodicom njegovom, da će onome ko u mjesecu redžebu prouči sto puta:
أَسْتَغْفِرُ اللهَ الَّذِي لَا إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ وَحْدَهُ، لَا شَرِيكَ لَهُ، وَأَتُوبُ إِلَيْهِ
8. Tehlil
Također se prenosi od Božijeg Poslanika, blagoslov Božiji s njim i porodicom njegovom, da će Uzvišeni Allah onome ko u mjesecu redžebu hiljadu puta prouči:
لَا إِلَـٰهَ إِلَّا اللهُ
9. Istigfar
Prenosi se da će onim ko u mjesecu redžebu u vrijeme sabaha i u vrijeme akšama sedamdeset puta prouči:
أَسْتَغْفِرُ اللهَ وَأَتُوبُ إِلَيْهِ
اللَّـٰهُمَّ اغْفِرْ لِي وَتُبْ عَلَيَّ
10. Drugi istigfar
Tokom cijelog ovog mjeseca hiljadu puta proučiti, da bi nam Milostivi Bog oprostio:
أَسْتَغْفِرُ اللهَ ذَا الْجَلَالِ وَالْإِكْرَامِ مِنْ جَمِيعِ الذُّنُوبِ وَالْآثامِ
Prenosi se od Božijeg Poslanika, blagoslov Božiji s njim i porodicom njegovom, da postoji puno vrlina u učenju sure El-Ihlas deset hiljada, hiljadu ili stotinu puta u mjesecu redžebu, a također se prenosi da će onaj ko u petku mjeseca redžeba stotinu puta prouči suru El-Ihlas na Sudnjem danu imati svjetlo koje će ga voditi u Džennet.
12. Dobrovoljni namaz
Prenosi se da onaj ko u redžebu posti jedan dan i klanja četiri rekata, učeći na prvom rekatu stotinu puta Ajetu-l-kursiju, a na drugom dvije stotine puta suru El-Ihlas, neće umrijeti sve dok ne vidi svoje mjesto u Džennetu ili dok ga neko drugi ne vidi za njega.
13. Drugi dobrovoljni namaz
Također, prenosi se od Božijeg Poslanika, blagoslov Božiji s njim i porodicom njegovom, da će za onoga ko u petku mjeseca redžeba između podne i ikindije klanja četiri rekata i na svakom rekatu prouči jednom Fatihu, sedam puta Ajetu-l-kursiju i pet puta suru El-Ihlas, a potom deset puta izgovori:
أَسْتَغْفِرُ اللهَ الَّذِي لَا إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ، وَأَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ
14. Post
Lijepo je postiti tri dana ovog mjeseca tako da ti dani budu četvrtak, petak i subota, jer se prenosi da će onome ko posti ova tri dana u jednom od svetih mjeseci Uzvišeni Allah upisati nagradu devetsto godina ibadeta.
15. Namaz ovog mjeseca
Klanjati šezdeset rekata u toku cijelog redžeba: svaku noć po dva rekata, te na svakom rekatu jednom proučiti Fatihu, tri puta suru El-Kafirun i jednom El-Ihlas. Kada se preda selam, podignu se ruke i izgovori:
لَا إِلَـٰهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ، لَا شَرِيكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ، يُحِيي وَيُمِيتُ، وَهُوَ حَيٌّ لَا يَمُوتُ، بِيَدِهِ الْخَيْرُ، وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ، وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ، اللَّـٰهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ وَآلِهِ
16. Učenje El-Ihlasa u namazu
Prenosi se od Božijeg Poslanika, blagoslov Božiji s njim i porodicom njegovom, da je onaj ko u bilo kojoj noći mjeseca redžeba na dva rekata namaza prouči sto puta suru El-Ihlas poput onoga ko je na Božijem putu postio sto godina i Allah, dž.š., će mu iz Svoje milosti podariti sto dvoraca u Džennetu, svaki u susjedstvu jednog od poslanika, mir s njima.
17. Još jedan dobrovoljni namaz
Prenosi se, također, od Božijeg Poslanika, blagoslov Božiji s njim i porodicom njegovom, da će onome ko u jednoj od noći mjeseca redžeba klanja deset rekata namaza i na svakom rekatu prouči jednom Fatihu, suru El-Kafirun i tri puta suru El-Ihlas, Uzvišeni Allah oprostiti sve grijehe koje je počinio.
18. Djela za praštanje grijeha
Prenosi se od Imama Alija ibn Ebi Taliba, mir s njim, da je Božiji Poslanik, blagoslov Božiji s njim i porodicom njegovom, rekao: “Onome ko u svakom danu i noći redžeba, ša’bana i ramazana prouči po tri puta Fatihu, Ajetu-l-kursiju, sure El-Kafirun, El-Ihlas, El-Felek i En-Nas i potom tri puta prouči:
سُبْحَانَ اللهِ، وَالْحَمْدُ للهِ، وَلَا إِلَـٰهَ إِلَّا اللهُ، وَاللهُ أَكْبَرُ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ
اللَّـٰهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ
اللَّـٰهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ
أَسْتَغْفِرُ اللهَ وَأَتُوبُ إِلَيْه
19. Zikr za svaku noć
Postoji i predaja u kojoj se preporučuje svake noći mjeseca redžeba učenje hiljadu puta:
لَا إِلَـٰهَ إِلَّا اللهُ
Preporučeno
Umra
U ovom mjesecu lijepo je obaviti umru. Prenosi se da je Ali ibn Husejn, mir s njim, obavljao umru u ovom mjesecu. Provodio bi dan i noć klanjajući pored Ka'be. I noću i danju stalno bi bio na sedždi i od njega se mogao čuti sljedeći zikr koji je izgovarao dok je bio na sedždi:
عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبْدِكَ، فَلْيَحْسُنِ الْعَفْوُ مِنْ عِنْدِكَ
[1] To je mesdžid u blizini Kufe, nazvan po Sa'sa'ahu ibn Suhanu, jednom od najboljih drugova hazreti Alija.